Na spacer do arboretum. W Bieruniu i Chełmie Śląskim - które najlepsze? ZDJĘCIA

Wiele pomysłów na zagospodarowanie

Starsze jest arboretum w Bijasowicach, dzielnicy Bierunia, gdyż ukończono je w połowie 2015 roku. Z kolei chełmskie powstało dwa lata później. Co takiego pierwsze rzuca się w oczy przy porównaniu obu botaników?
1. Zdecydowanie większe jest arboretum bieruńskie.
2. W bieruńskim arboretum jest więcej starych drzew, w większej części dębów.
3. Botanik w Chełmie jest ogrodzony płotem, a w Bieruniu nie.

Jeśli chodzi o koszt obu inwestycji, to budowa arboretum w Bieruniu (5 ha powierzchni) pochłonęła przeszło 1 mln 913 tys. złotych, o czym informuje strona urzędu miast. Z kolei w Chełmie Śląskim botanik (1,478 ha) kosztował wraz z planami inwestycyjnymi i montażem placu zabaw 242 tysiące złotych.

Na skraju bieruńskiego arboretum, zaraz obok altany dla rowerzystów, znajduje się tablica z mapą i legendą, informującą, gdzie znajdziemy poszczególne gatunki roślin. W Chełmie czegoś takiego nie ma. W Bieruniu rośnie około dwieście gatunków, w tym sporo ozdobnych, takich jak żurawka drobnokwiatowa, fiołek motylkowaty czy tawula japońska „Goldflame”. Również opisy zieleni są tutaj bogatsze, a dowiemy się z nich między innymi, co charakteryzuje te rośliny. Dzięki zamieszczonym na tablicach zdjęciom wiadomo też, o który konkretnie gatunek chodzi, gdy obok siebie rośnie ich kilka. W Chełmie z kolei opisy ograniczają się jedynie do polskiej i łacińskiej nazwy gatunku rośliny.

Na terenie obu obiektów znajdują się także plenerowe siłownie i place zabaw, choć w Bieruniu jest ich nieco więcej. Problem oświetlenia rozwiązano instalując lampy solarne. Chełm nadrabia za to kącikiem ornitologicznym, gdzie za charakterystycznym płotkiem stoi kilka budek i karmników dla ptaków. Sądząc po śladach, tych akurat tutaj nie brakuje. Ciekawym pomysłem są również stojące tutaj dwa stoliki z planszami do gry w „chińczyka” i szachy. Jednak to nie koniec inwestycji na tym terenie.

- Teren miniparku i arboretum planujemy systematycznie zadrzewiać. Sadzonki drzew i krzewów pochodzić będą z nasadzeń zastępczych drzew wycinanych z terenów gminy. Aktualnie trwa także przebudowa placu zabaw dla dzieci – informuje Aleksandra Pawelec z urzędu gminy w Chełmie Śląskim. Obecnie na terenie tym rośnie 18 gatunków drzew i 6 gatunków krzewów, między innymi takie jak araukaria igława, sosna limba, czy też dąb szypułkowy. Ponadto znajduje się tutaj poletko doświadczalne, które, według informacji uzyskanych od urzędniczki, zostanie zagospodarowane jesienią przez przedszkolaków.

Nie wszystko jest w porządku

W obu arboretach można znaleźć zalegające na ziemi śmieci – najwięcej przy ławkach. W Chełmie źle biegnące wzdłuż jednej strony arboretum betonowe ogrodzenie z płyt, których zresztą w kilku miejscach brakuje. Parę innych segmentów pomalowanych jest jakimś graffiti.
W Bieruniu niezbyt estetycznie „prezentują się” wystające z ziemi resztki fundamentów po budynkach dawnego folwarku książęcego, a już nieporozumieniem są wystające z ziemi obok ruin druty, na których mogą sobie zrobić krzywdę przebywające tu dzieci. Jak udało się dowiedzieć od rzecznik bieruńskiego magistratu Magdaleny Kutyni, przy najbliższej okazji powinny zostać usunięte. Kiedy dokładnie to nastąpi – tego urzędniczka nie sprecyzowała. W Chełmie, obok kącika ornitologicznego, znajdują się dwie niewielkie dziury, z których przynajmniej jedna miała być chyba w założeniach oczkiem wodnym.

Kwestią sporną pozostaje także nawierzchnia biegnących między zielenią ścieżek. W Bieruniu ułożono granitową kostkę, która co prawda wygląda bardzo estetycznie, ale może utrudniać poruszanie się po niej osobom na wózkach inwalidzkich albo łyżworolkach. Problem ten zresztą poruszono w lokalnym portalu informacyjnym, ale nic w tej sprawie nie zrobiono, choć, jak informuje rzecznik UM w Bieruniu, nikt do tej pory oficjalnych skarg nie zgłaszał. W Chełmie z kolei ścieżki pozostawione niemalże naturze argumentując to tym, że „cechą charakterystyczną arboretów jest dawanie roślinom możliwości na swobodne wpływanie na otoczenie, dlatego brak tu krawężników, bruku i płaskich, dywanowych trawników.”

- Wielka duma wójta gminy Chełm Śląski oddana do użytku przed wyborami! A po wyborach? Piękne arboretum, wstęp tylko dla dzików, bo z wózkiem strach – komentował w maju jeden z internautów zdjęcia mocno zarośniętych ławek i ścieżek, gdy arboretum od dłuższego czasu nie było wykaszane. Umieszczenie zdjęć na facebooku widocznie poskutkowało, gdyż teraz botanik jest wykoszony i uporządkowany. Podobna sytuacja miała miejsce w Bieruniu i również w tym przypadku reakcja internautów przełożyła się na działania osób odpowiedzialnych za utrzymanie arboretum w porządku.

Opinie mieszkańców

- Takie miejsca jak to pomagają w rozwoju fizycznym dzieci, ich sprawności i moim zdaniem jest to jedna z lepszych inwestycji, jaka do tej pory była u nas w Chełmie – mówi pan Jerzy, który przyszedł do arboretum razem w dwoma wnukami. - Dla osób starszych z kolei tam dalej jest siłownia plenerowa oraz stoliki do gier. Zdarza się, choć rzadko, że widzę grających tam w szachy, no ale to są raczej koneserzy. Jeśli chodzi o jakieś potencjalne zagrożenia, to nie widzę tutaj takich, a poza tym, jeśli już małe dzieci przychodzą tutaj, to z dorosłymi, zawsze ktoś je asekuruje – mówi mieszkaniec Chełmu Śląskiego, który widocznie jest zadowolony z faktu, iż obok przedszkola stanął taki obiekt.

- Podoba mi się to, że jest to miejsce odludne, a dookoła jest mnóstwo zieleni oraz ławki, na których można usiąść i odpocząć – mówi Tomasz Plażuk z Bierunia, który od czasu do czasu przychodzi do arboretum w Bijasowicach. – Fajne jest w szczególności to boisko, bo możemy sobie tutaj ze znajomymi na spokojnie porzucać dyskiem. Wiem też, że co tydzień w niedzielę mój kolega gra tutaj w piłkę w amatorskiej lidze. Jeśli chodzi minusy tego miejsca, to paradoksalnie jest nim ta odległość od centrum miasta, no bo jednak jest tutaj dość daleko z osiedla przy kopalni, no a niestety w to miejsce nie kursują żadne busy. Niby można dojść chodnikiem, no ale to i tak jest spora odległość – dodaje mieszkaniec Bierunia.

Warto inwestować

Naszym zdaniem oba arboreta, pomimo przedstawionych wad, wydają się być trafiony inwestycjami, gdyż ludzie korzystają z nich, a widać to w szczególności w weekendowe wieczory. Pozostaje zadać sobie pytanie, co można by tutaj poprawić.

W Bieruniu z pewnością trzeba by zabezpieczyć fundamenty oraz poobcinać wystające z ziemi druty, które ani nie są estetyczne, ani nie są bezpieczne. W Chełmie Śląskim należałoby dodać tablice szerzej opisujące zasadzone tutaj rośliny, zrobić porządek z obiema wspomnianymi dziurami, a także doprowadzić do porządku betonowy płot. Można by się także pokusić o pomalowanie go na całej jego długości przez jakiegoś profesjonalnego grafficiarza.

Co by to mogły być za malowidła? Motywów nie brakuje, a pierwsze lepsze z brzegu to przyroda, charakterystyczne miejsca lokalne czy też postacie z bajek. Wiele to nie kosztuje, a wizualnie może bardzo wzbogacić to arboretum oraz uczynić je jeszcze bardziej atrakcyjnym dla dzieci uczęszczających do leżącego o rzut kamieniem przedszkola.

Co do problemu śmieci, to na to już nie ma rady, bo niestety ten problem występuje wszędzie. Żadna gmina nie jest w stanie maksymalnie zabezpieczyć swoich parków i ogrodów, no chyba, że zamknęłaby je całkowicie przed ludźmi, a to – co oczywiste – mija się z celem.

A co Wy myślicie o arboretach? Warto w nie inwestować czy? Może chcielibyście, żeby taki ogród powstał w innej miejscowości? Napiszcie w komentarzach.