Równiej w kieszeni, czyli co z tym kryzysem i trochę statystyk

Polska jest jednym z dwóch krajów w Unii Europejskiej, w którym nieprzerwanie od 2005 roku nierówności dochodowe maleją - z 35,6 proc. w 2005 roku do 31,1 proc. w 2010 roku. Drugim takim krajem jest Portugalia, ale poziom nierówności był tam wyższy niż w Polsce. Wykorzystaliśmy więc Unię Europejską i wzrost gospodarczy do zmniejszenia zróżnicowania dochodów.

Najświeższe dane na ten temat, dotyczące współczynnika Giniego w 2010 roku w krajach Unii Europejskiej opublikował Eurostat. Współczynnik ten mierzy nierówności rozkładu dochodów w gospodarstwach domowych. Im jego wartość jest niższa, tym niższy jest poziom nierówności dochodowych. W 2010 roku współczynnik Giniego w Polsce był nieco wyższy niż średnia unijna.

Na wyraźnie rysującą się tendencję zmniejszania się poziomu nierówności dochodowych w Polsce ma wpływ kilka czynników. Poza redystrybucją dochodów, transferami do gospodarstw domowych, zdecydował o tym także relatywnie szybszy wzrost dochodów najniższych w stosunku do wzrostu dochodów przeciętnych. W 2010 roku przeciętne wynagrodzenia w gospodarce narodowej były realnie wyższe o ponad 18 proc. w stosunku do przeciętnych wynagrodzeń w 2005 roku. W tym samym czasie wynagrodzenia minimalne wzrosły realnie o ponad 35 proc.

Ważny jest także wynoszący ponad 9 procent wzrost liczby zatrudnionych w gospodarce narodowej. W efekcie wzrostu wynagrodzeń i wzrostu zatrudnienia, do gospodarstw domowych trafiło w 2010 roku realnie o ponad 29 proc. więcej pieniędzy niż w 2005 roku. Z punktu widzenia nierówności dochodowych ważny jest oczywiście również rozkład dochodów w poszczególnych grupach dochodowych, ale zmniejszanie się współczynnika Giniego wskazuje, że relatywnie bardziej na zmianach wynagrodzeń i zatrudnienia w ostatnich pięciu latach zyskiwały gospodarstwa domowe z niższych grup dochodowych.

Współczynnik Giniego nie zmienił się znacznie w krajach Unii w latach 2005-2010. Wahał się w tym okresie wokół 30,2-30,7 proc. W 2010 r. wynosił 30,5 proc. Najwyższa nierówność dochodów charakteryzowała w 2010 roku Litwę (36,9 proc.) oraz Łotwę (36,1 proc.). Najniższe nierówności były w Słowenii (23,8 proc.), na Węgrzech oraz w Szwecji (24,1 proc.).